15 juni is er wereldwijde aandacht tijdens de internationale dag tegen ouderenmishandeling.
Marians broer mishandelde hun moeder jarenlang
Ouderen moeten zich veilig voelen en veilig zijn. Toch krijgt 1 op de 20 thuiswonende 65-plussers te maken met ouderenmishandeling. Daarbij gaat het niet alleen om lichamelijk geweld, of emotionele mishandeling, maar ook om financieel misbruik. Het overkwam Marians moeder die toen ver in de tachtig was. Haar broer mishandelde hun moeder dag in dag uit. Zowel emotioneel als financieel.
“Mijn broer had zijn leven niet op de rit en woonde tijdelijk bij mijn moeder. Het eerste jaar ging het redelijk. Na twee jaar ontstonden de eerste betalingsproblemen. Mijn broer had geen uitkering meer, had een huurschuld. Op een gegeven moment wilde hij een eigen bedrijf beginnen en had daar duizenden euro’s voor nodig. Mijn moeder betaalde álles voor hem. Achteraf blijkt dat ze in zeven jaar tijd meer dan een ton aan mijn broer heeft gegeven.”
Door de jaren heen merkte Marian dat haar broer steeds vaker abnormaal gedrag liet zien. “Hij kon tekeer gaan tegen mijn moeder over een pot pindakaas met nootjes erin. ‘Want die stukjes waren toch niet goed voor zijn gebit. Je gaat nú een nieuwe pot halen’, zei hij dan dreigend. Ondertussen probeerde ik mijn broer te helpen, een uitkering aan te vragen en iets van zijn leven te maken, maar hij kwam niet in beweging. Ik zag mijn moeder ouder worden. Natuurlijk werd ze ook écht ouder, maar dat kon niet zo’n groot effect hebben. Er klopte iets niet.”
Goede vrienden van Marian vertelden terloops dat haar broer zich op de sportclub zo agressief gedroeg. “Ik was blij dat ze dat zeiden, want het gaf mij de opening om de problemen bij mijn moeder thuis met hen te bespreken.“ De moeder van Marian deelde de gebeurtenissen thuis steeds vaker met mensen uit haar kerk. “Zij deelden hun zorgen over mijn moeder met mij. Zo kreeg ik steeds beter zicht op de situatie. Ik besloot dat het niet langer zo kon doorgaan en vroeg advies aan Veilig Thuis.”
Marian voelde zich gehoord door Veilig Thuis. “Ik werd gesteund in wat ik deed om de situatie voor mijn moeder en broer te verbeteren. Als familie stonden we er niet meer alleen voor. Veilig Thuis bracht ons onder andere in contact met het wijkteam. Ook zetten we een familieberaad op. Samen keken we hoe we mijn moeder konden steunen.
Mijn moeder heeft tijd nodig gehad om te beseffen dat het gedrag van mijn broer niet toelaatbaar was. Ze heeft zo lang geleefd met de dreigingen van mijn broer, dat ze niet anders wist. De gedachte dat het wijkteam hem zou opvangen, zodra hij uit huis ging, stelde mijn moeder gerust.
Ik ben blij met de stappen die ik heb gezet. Als ouder of familielid heb je een natuurlijke rem en die rem moet eraf om verandering teweeg te brengen. Mijn broer krijgt nu de juiste hulp en mijn moeder is weer 10 jaar jonger.”
*De naam in dit artikel is uit privacyoverwegingen gefingeerd.
Tips om het gesprek aan te gaan met iemand om wie je je zorgen maakt
- Knoop een gesprek aan over iets luchtigs, zodat de ander zich op zijn gemak voelt.
- Stel open vragen over wat je is opgevallen, zodat de ander kan vertellen.
- Oordelen helpt niet, mensen zijn erg loyaal naar hun familie en vrienden. Probeer daarom niet negatief over hen te praten, ook niet als je zelf boos wordt van wat je hoort. Richt je op de persoon voor je en vraag door.
- Blijf kalm als de ander tijdens het gesprek erg emotioneel wordt. Probeer hem of haar dan even af te leiden, bijvoorbeeld met een praktische vraag.
- Doe geen beloftes die je niet kunt houden. Hoor je iets dat niet goed is? Beloof dan niet dat je iets geheim houdt, maar vraag of je de ander mag helpen.
Advies en hulp
Heb je zelf het vermoeden dat een oudere in jouw omgeving wordt mishandeld? De website ikvermoedhuiselijkgeweld.nl vertelt je hoe je in actie kunt komen. Je vindt er onder andere de signalen van ouderenmishandeling en tips om het gesprek aan te gaan. Voor advies en hulp – ook als je twijfelt of het wel om oudermishandeling gaat – kun je bellen met Veilig Thuis via 0800-2000. Dat kan anoniem.