Maarten was geen opvallende jongen op school of in de buurt. Dat zegt niets over het leven wat hij leidde. Zijn leven was voor de buitenwereld misschien niet opvallend, maar op zijn minst gezegd wel heel bijzonder. Maarten groeide op met het idee dat alle mannen slecht zijn. Zijn moeder isoleerde hem en was rigide in hoe zij vond dat het thuis georganiseerd moest worden. Voor de buitenwereld een eigenzinnig type. Maarten vond op latere leeftijd uit dat zijn moeder een borderline persoonlijkheidsstoornis met narcistische kenmerken had. En nee, dat was niet zijn eigen diagnose.
De gevolgen van de isolatie en verwaarlozing ervaart Maarten nog elke dag. Gelukkig is hij gezegend met een gezond stel hersens en een lieve partner die hem steunt bij zijn herstel. Met de medewerkers van Veilig Thuis Noord Oost Gelderland deelde hij zijn ervaringen.
Op zijn 4e levensjaar verdween de vader van Maarten uit zijn leven. Hierdoor stond zijn moeder er alleen voor. Achteraf weet hij, rationeel gezien, dat het wel heel bijzonder was dat zijn moeder een grote aversie tegen mensen van het mannelijk geslacht had. Hij is er immers zelf een. “Het verklaarde wel de enorme prestatiedruk die ik voelde op school. Op school ging het altijd goed qua presteren. Maar op een gegeven moment raakte ik door de druk oververmoeid. Aangezien mijn moeder zelf arts was had zij daar de diagnose ME aangekoppeld. Uiteindelijk ging het zo slecht dat ik na mijn eindexamen thuis kwam te liggen. In de woonkamer. Omdat mijn lichaam zo uitgeput was dat het verlammingsverschijnselen vertoonde.”
In die tijd heeft Maarten hulp gezocht op de momenten dat zijn moeder het huis uit ging. Hij belde met een arts en voerde met hem een aantal gesprekken, toen deze arts zei: “Je hebt volgens mij een ongezond symbiotische relatie met je moeder”. De gesprekken en deze uitspraak hebben een bewustwordingsproces bij hem in gang gezet, waardoor hij in staat is geweest zijn ouderlijk huis te verlaten en een zoektocht naar herstel te starten.
De beschadiging vanuit zijn jeugd is niet verdwenen. Hij ervaart nog veel angst voor afwijzing in relatie tot anderen. Ook in de relatie met zijn partner en kind blijft de innerlijke onzekerheid aanwezig, ook al weet hij rationeel gezien wel dat zij van hem houden.
Maarten heeft zijn ervaringen gedeeld tijdens een symposium voor Veilig Thuis medewerkers. Daar deelde hij ook tips voor professionals.
- Als je binnen anderhalf uur met een heel naar gevoel ergens van een huisbezoek komt, omdat je merkt dat er iets niet klopt, bedenk dan ‘hoe is het voor een kind om daarin te leven?’ Laat het er niet bij zitten.
- Als een kind nooit het achterste van zijn tong laat zien en vertelt hoe geweldig zijn of haar moeder is en geen kritiek durft te uiten, dan is het reden extra alert te zijn.
- Wanneer een kind niet vanuit gevoel kan reageren, wees dan opmerkzaam.